Gefascineerd
door de hersenen
Goede kans dat de 21e eeuw herinnerd zal worden als het tijdperk van de ontdekkingstocht in ons eigen geest. Het is opwindend om getuige te zijn van al die doorbraken en om er over te schrijven en te vertellen. Neuropsychologie laat zich op veel manieren vertalen. In een nieuwsverhaal in de krant, in lezingen, een tentoonstelling over pubers, in een opiniestuk over drankmisbruik of onderwijs, in literatuurstudies over het effect van kunst op kinderhersenen. Relevante inzichten moet je niet in de la laten liggen.
Op een koude en grauwe winterdag in 2001 viel me plotseling iets op: reeds weken had ik, grabbelend in het onderzoeksnieuws voor mijn artikelen, onwillekeurig steeds hersenonderzoek gekozen. De fascinatie was er dus al voor ik me haar bewust werd. Het was het begin van een onstuimige verliefdheid die nooit is uitgedoofd. Een diepe honger om het mysterie van de hersencellen te doorgronden. Wat maakt mensen tot wie ze zijn?
Weinig andere takken van onderzoek onthullen zoveel over onszelf en over hoe wij functioneren: over mislukking en succes, over jaloezie en liefde, stress en geluk. Het brein is een spiegel waarin je de mens en de samenleving gereflecteerd ziet.
Interviews
| Onderwijs in coronatijd | NRC, juni 2021 |
|
Corona geeft achterstanden. Daarom is het juist tijd voor meer beweging, kunst en muziek in de klas, zo pleit ik in NRC. Lees… |
|
| Hoe train je je creatieve brein? | the Zooooo, mei 2021 |
|
Een vrolijk interview met Irene Koel over hoe creatief werkt, en hoe niet. "Efficiëntie en creativiteit dat gaat niet samen." Luister… |
|
| "We moeten leren naar ons eigen plezier te luisteren" | Flow Magazine / Museum van de Geest, janauri 2021 |
|
Journaliste Karine Hoenderdos interviewde mij voor het Museum voor de Geest en Flow Magazine. Het werd een diepgravend en persoonlijk gesprek. Over de hersenen, over plezier, geluk en liefde. En over mij. Luister… |
|
| "Als je de theaters sluit krijg je meer burnout. Daar worden we armer van" | VPRO radio, janauri 2021 |
|
In deze documentaire spreekt radiomaker Marten Minkema onder andere met mij over de lockdown en wat het met ons doet. Waarom het helemaal niet zo logisch is om de KLM belangrijker te vinden dan de cultuur. Luister… |
|
| ‘Boomblaadjes die dansen in de wind zijn goed voor ons brein’ | NRC.nl, maart 2020 |
|
Wat doet natuur met onze hersenen. Ik schreef daarover onlangs een literatuurstudie (zie elders op deze site). Hier een paar kernpunten. Lees… |
|
| Het belang van natuur | RTL, maart 2020 |
|
Mooie reportage over initiatieven om samen te investeren in de Nederlandse natuur. Ik vertel kort waarom dat zo belangrijk is. Kijk… |
|
| Verslaafd aan internetporno | Reporter radio, Radio 1, juni 2018 |
|
Internetporno maakt je hersenen ongevoelig voor lust, vertel ik in deze radioreportage. Ik schrok toen ik het onderzoek op een rijtje legde. Luister… |
|
| Hoe werkt liefde? | Nieuws BV, Radio 1, mei 2018 |
|
Interview op Radio 1 over mijn boek 'Liefde': "Seks is echt een heel functionele schakel in het proces van binding." Kijk… |
|
| Wat muziek doet met mensen | Radio 4, 1 april 2017 |
|
Mijn muziekkeuze, met bespiegelingen over muziek en wat het met mensen doet, als gastpresentator van het best beluisterde radio-4-programma: 'Een goede morgen met...' Luister… |
|
| Blind door liefde | NPO, maart 2017 |
|
Wie verliefd is die is eigenlijk een beetje gek. Leuk gek, alhoewel... In deze aflevering van 'Lauren en de liefde' leg ik uit dat de roze wolk niet alleen maar leuk is. Kijk… |
|
| Het is belangrijk dat we blijven spelen | 7 Ditches, januari 2016 |
|
Waarom is efficiëntie niet hetzelfde als effectiviteit? Hoe ontstaat aangeleerde hulpeloosheid en waarom kun je creativiteit niet organiseren als de rest van het leven? Een interview over het belang van het spelende in de mens. Kijk… |
|
| De nauwe relatie tussen leren en bewegen | Lichmelijke Opvoeding Magazine, 2016 |
|
Het lichaam is heel wat meer dan een voertuig om de hersenen in het klaslokaal te brengen. Lees… |
|
| De natuur als vluchtheuvel van de geest | Tuin en Landschap, augustus 2015 |
|
Waarom maakt natuur ons vitaal? Omdat natuur voldoet aan basisbehoeften van ons brein. Natuur fascineert, activeert hersengebieden die een rol spelen bij zingeving en opent het zenuwkanaal waarin ons vermogen tot sociale interactie zetelt. “Een beetje natuur heeft grote invloed.” Lees… |
|
| Wij zijn strandjutters op de kustlijn van ons leven | NPO2, augustus 2015 |
|
’s Nachts spoelt de zee van je slaap het strand schoon van je geest. Wat niet de moeite is van het bewaren is de volgende ochtend verdwenen. Kijk… |
|
| Tieners rerroriseren hun ouders niet voor de lol | Boekids, 1015 |
|
Tieners terroriseren hun ouders niet zomaar voor de lol. Dat doen ze omdat de natuur het zo bedacht heeft. Het is pure noodzaak vertel ik een groep Haagse leerlingen tijdens Boekids. Hier een korte compilatie. Kijk… |
|
| Cultuur als levenselixer | Theatergids Geleen, 2014/2015 |
|
“De voorstelling is voor hem dan ook geslaagd als zijn publiek trots is dat het in het theater zit… én trots om een mens te zijn. ‘Want dat is namelijk echt heel leuk en bijzonder.’” Lees… |
|
| Dik en moe door smartphone en tablet | AVRO/Een vandaag, februari 2014 |
|
“Na een slechte nacht gaan je hersenen in de spaarstand. Je bent minder scherp en gebruikt minder vet.” Luister… |
|
| Liefde is leeftijdloos | Studio MAX, februari 2013 |
|
“De hersenen doen echt niet boven een bepaalde leeftijd de kraan dicht.” Kijk… |
|
| Dyslexie is niet dom | EO/Dit is de dag, maart 2013 |
|
“Ik spelde abominabel maar ik schreef wel aardig, vond mijn juf. Ze besloot om de aandacht op dat laatste te richten.” Luister… |
|
| Internet daten heeft voor- en nadelen | Teleac/Pavlov, juni 2013 |
|
“Een partner kiezen is te complex voor ons verstand. Als je iemand ontmoet pikken je hersenen een massa signalen op: hoe lacht hij, hoe beweegt hij, hoe klinkt zijn stem, hoe ruikt hij…?” Luister… |
|
| Waarom niet-nadenken soms beter is | VPRO/radio 1, juli 2012 |
|
“Experts doen eigenlijk hetzelfde als slaapwandelaars. Ze vertrouwen zo op de kracht van hun brein dat ze gedachteloos tot betere prestaties komen.” Luister… |
|
| Sport en hersenen | VPRO/radio 1, juli 2012 |
|
“Als een voetbalclub wint zie je bij spelers en hun supporters dezelfde chemische veranderingen in de hersenen.” Kijk… |
|
| Geheugen gaat na je 45ste achteruit | TROS/Nieuwsshow, januari 2012 |
|
“Voor scherpe gezonde hersenen moet je niet alleen je bloeddruk in de gaten houden maar ook veel meemaken. Ga naar het theater.” Luister… |
|
| De Liefde kent geen geheime goocheltrucs | Volkskrant, mei 2010 |
|
“Voor liefde bestaat geen eenvoudige formule. Liefde is strijd en pijn. Geluk is niet alleen plezier, geluk is ook dat het leven ergens over gáát. Daarvoor moet je soms hard werken.” Lees… |
|
| Er gaat niets boven hutten bouwen | Trouw, december 2011 |
|
“Speels gedrag draagt bij aan innovatiekracht en aanpassingsvermogen. Niet voor niets geldt in de natuur: hoe complexer en inventiever een diersoort, hoe meer tijd die soort spelend doorbrengt.” Lees… |
|
| Mannen volgens vrouwen | VPRO, augustus 2008 |
|
“Mark laat zich door de VPRO photoshoppen tot de ideale man.” Kijk… |
|
| Ben ik dat? | VPRO Boeken, oktober 2007 |
|
Interview over het boek ‘Ben ik dat?’ Met Wim Brands. Kijk… |
|